Chặn đứng chiêu trò "đa cấp tâm linh"

 Sau khi báo chí thông tin về các hoạt động mê tín dị đoan và có dấu hiệu vi phạm pháp luật của Câu lạc bộ (CLB) Tình Người (thuộc Công ty TNHH Phát triển trí tuệ cộng đồng, có địa chỉ trụ sở tại tầng 3 - tòa nhà số 68 đường Dương Ðình Nghệ, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội), ngày 29-3, tại Trụ sở Ban Tôn giáo Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, phụ trách Ban Tôn giáo Chính phủ Vũ Chiến Thắng chủ trì cuộc họp với lãnh đạo Ban và các vụ, đơn vị thuộc Ban Tôn giáo Chính phủ về một số vấn đề hoạt động của CLB này liên quan đến lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo.

Kết luận từ cuộc họp cho biết, phương thức hoạt động của CLB Tình Người biểu hiện dưới dạng "đa cấp tâm linh". Những người tham gia tại đây sẽ được yêu cầu đi "gieo duyên" cho người thân, bạn bè nhằm mở rộng quy mô của CLB. Núp bóng các hoạt động thiện nguyện và những khẩu hiệu "cho đi là còn mãi", "lan tỏa trí tuệ tới cộng đồng" được nêu trong tôn chỉ, mục đích hoạt động, CLB đã tiếp tay tuyên truyền kiến thức tâm linh không có căn cứ. Từ đây, các thành viên được chỉ dẫn phải bỏ tiền làm từ thiện để "giải nghiệp", hoặc chi tiền để CLB "mua hộ", "đặt hộ" những bộ đồ thờ bằng đồng được quảng cáo là có tính thiêng đặc biệt, với giá tiền đắt gấp nhiều lần so với ngoài thị trường. Mặc dù kêu gọi từ thiện, nhưng các hoạt động này lại không được công khai mà chủ yếu qua hình thức truyền tai, nhắn tin từ người này sang người khác. Việc quyên góp cũng chỉ được làm âm thầm, bí mật, không được tiết lộ cho gia đình, người thân. Cuộc họp thống nhất nhận định, CLB Tình Người trực thuộc Công ty TNHH Phát triển trí tuệ cộng đồng không phải là tổ chức tôn giáo, không có mối liên hệ với bất kỳ tổ chức tôn giáo nào. Người đứng đầu CLB cũng không phải là chức sắc tôn giáo. Chiểu theo khoản 5, Ðiều 5 của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, hoạt động của CLB Tình Người có dấu hiệu vi phạm Luật ở hai khía cạnh: lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để tuyên truyền mê tín dị đoan và có biểu hiện trục lợi.

Theo báo cáo kết quả thu thập thông tin bước đầu, CLB Tình Người thành lập từ tháng 7-2019 tại Hà Nội. Ðến nay đã mở rộng địa bàn hoạt động ra nhiều địa phương, trong đó có các cơ sở tại TP Hồ Chí Minh, Quảng Trị, Hà Giang với hàng chục nghìn lượt người tham gia. CLB hoạt động dưới hình thức các buổi truyền giảng, tài liệu tuyên truyền gồm hai cuốn cơ bản là "Tạo hóa ban tặng nền tảng trí tuệ cho nhân loại" của tác giả Nguyễn Kính do NXB Hồng Ðức cấp phép xuất bản năm 2020 và "Chia sẻ giá trị trí tuệ về nhân đạo" của tác giả Nguyễn Hồng Thuận, được Cục Bản quyền tác giả (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cấp phép bản quyền và lưu hành. Bên cạnh đó, CLB lập nhiều website để tuyên truyền hoạt động.

Trên thực tế, trong các buổi tụ tập đông người của CLB, những người điều hành đã sử dụng hai tài liệu (nêu ở trên) như là "Pháp bảo" để tuyên truyền "giáo lý" không theo bất cứ tôn giáo chính thống được công nhận nào. Chẳng hạn, CLB Tình Người dạy các học viên, tất cả những vấn đề bất ổn trong cuộc sống đều được lý giải với góc độ "nghiệp" và chung quanh chúng ta đều là "vong". Ðể "giải nghiệp", "trả nghiệp", phải dùng tiền để cúng gia tiên; ghi rạch ròi mỗi người số tiền bao nhiêu. Theo yêu cầu, tất cả số tiền này sẽ được đem đến CLB, đổi lại các thành viên nhận được một tờ giấy ghi nhận. Sau khi nhận giấy ghi nhận, các thành viên được dặn dò phải đem về và "hóa" (đốt) luôn tại nhà để kết thúc một chu trình "giải nghiệp". Bằng cách ấy, CLB Tình Người đã dẫn dắt người tham gia vào vòng u mê luẩn quẩn, nghi kỵ lẫn nhau. Cuối cùng là cống nạp, công đức tiền bạc, giao cho CLB quản lý. Ðây rõ ràng là hoạt động mê tín dị đoan và có dấu hiệu trục lợi.

Ðáng lo ngại là, trong một thời gian dài, CLB Tình Người đã lợi dụng quyền tự do tín ngưỡng để tổ chức lôi kéo rất nhiều người tham gia hoạt động mê tín dị đoan theo mô hình "đa cấp tâm linh", có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản, hoạt động rầm rộ với hàng nghìn thành viên lại chưa bị một cơ quan chức năng nào kiểm tra, làm rõ cho đến khi báo chí và dư luận phản ánh. Sau khi báo chí thông tin, ngày 27-3, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã giao Ban Cán sự đảng UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Công an thành phố, Sở Văn hóa - Thể thao, các ngành liên quan kiểm tra, làm rõ nội dung thông tin, xử lý nghiêm hành vi vi phạm các quy định pháp luật (nếu có), báo cáo kết quả với thường trực Thành ủy. Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội giao Ban Tôn giáo thành phố chủ trì, phối hợp Công an thành phố, UBND quận Cầu Giấy khẩn trương kiểm tra sự việc; xử lý, giải quyết theo quy định pháp luật...

Thời gian gần đây, trong xã hội xuất hiện nhiều hình thức tín ngưỡng mới. Cùng với đó là sự gia tăng một số giáo phái, câu lạc bộ… với nhiều quy mô, kéo theo không ít hoạt động biến tướng, ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống xã hội. Ðể ngăn chặn hành vi lợi dụng tự do tín ngưỡng để hoạt động mê tín dị đoan và trục lợi, các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc, điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm những đối tượng gieo rắc mê tín dị đoan. Dư luận đang mong chờ các cơ quan chức năng sớm điều tra, làm rõ bản chất hoạt động của CLB Tình Người để sớm ngăn chặn các chiêu trò "đa cấp tâm linh" và cảnh tỉnh những người nhẹ dạ cả tin.